پهنه بندی زیست اقلیمی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش های آماری چندمتغیره

آب و هوا یکی از مباحث مهم اکولوژی گیاهی است و مسلماً یکی از مهم ترین عواملی است که موجودات زنده و به ویژه گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد و موجب انتشار کلی آنها می شود. آب و هوا، اقالیم متفاوت و حوزه های متنوع رستنی ها را روی زمین ایجاد می نماید، فرم بیولوژیک گیاهان را به وجود می آورد و در نتیجه تغییرات زیادی در گیاهان و ترکیب آنها در نقاط مختلف کره زمین ظاهر ساخته، جوامع مختلف گیاهی را مشخص می نماید و سبب تمایز آنها از یکدیگر می گردد. اکثر طبقه بندی های اقلیمی که در ارتباط با اقلیم های رویشی انجام گرفته است متکی بر چند متغیر محدود مانند دما، بارش و یا تلفیق آنهاست. حال آن که آب و هوا یک پدیده مرکب بوده و صرف استفاده از چند متغیر محدود نمی تواند گویای اقلیم یک ناحیه باشد، لذا در طبقه بندی اقلیم یک منطقه باید اکثر عوامل آب و هوایی در نظر گرفته شود. در این صورت بررسی اقلیم با استفاده از متغیرهای زیاد می تواند عوامل مؤثر بر گسترش اجتماعات گیاهی را به نحو دقیق تری روشن کند. در این پژوهش به منظور تعیین پهنه های زیست اقلیم گیاهی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش های آماری چند متغیره، 71 متغیر اقلیمی که از نظر رستنی های طبیعی استان از اهمیت بیشتری برخوردارند، انتخاب و با روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد سه عامل اول که 8/91 درصد از واریانس متغیرهای اولیه را بازگو می کنند دما، بارش و تابش هستند. سپس، بر اساس نتایج حاصل و با استفاده از روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی به روش وارد، اقدام به پهنه بندی اقالیم رویشی استان چهارمحال و بختیاری گردید و پنج پهنه اقلیم رویشی در این استان شناسایی و نام گذاری گردید. هم چنین به منظور مقایسه نتایج این تحقیق با روش های دیگر طبقه بندی اقلیمی، استان چهارمحال و بختیاری با 4روش متداول تقسیم بندی اقلیمی (کوپن، گوسن، آمبرژه و دومارتن)، طبقه بندی شد و نتایج آن با نتایج حاصل از پهنه بندی اقلیمی به روش آماری چند متغیره مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که روش آماری چندمتغیره پهنه بندی و تفکیک بهتری را نسبت به سایر روش ها انجام می دهد. در نهایت گونه های غالب هر ناحیه اقلیمی مشخص شد.